Τεύχος 6 (8), Χειμώνας 2024

A Shift of Western Mentalities: Thinking about War and the Nuclear Age
Στρατηγικές Επιδιώξεις της Τουρκίας στην Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο
Οι Βάσεις των Ανταγωνιστικών Εξοπλισμών Ελλάδας – Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, 1833-1866
Χρηματοδότηση Εξοπλισμών στην Ελλάδα Παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, 1935–1940
O Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης ως Πρωτοπόρος Έλληνας Θεωρητικός της Διεξαγωγής του Πολέμου
previous arrow
next arrow
 
A Shift of Western Mentalities: Thinking about War and the Nuclear Age
Στρατηγικές Επιδιώξεις της Τουρκίας στην Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο
Οι Βάσεις των Ανταγωνιστικών Εξοπλισμών Ελλάδας – Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, 1833-1866
Χρηματοδότηση Εξοπλισμών στην Ελλάδα Παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, 1935–1940
O Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης ως Πρωτοπόρος Έλληνας Θεωρητικός της Διεξαγωγής του Πολέμου
previous arrow
next arrow
Shadow

Περιεχόμενα

Το Σημείωμα της Σύνταξης


A Shift of Western Mentalities: Thinking about War and the Nuclear Age

Beatrice Heuser

As Europe witnesses its first major war since World War II, this article examines whether contemporary thinking about war and warfare has fundamentally shifted from pre-nuclear times. The concept of “collective mentalities,” stemming from the “cultural turn” in social sciences, is explored to understand how shared historical narratives and habitual ways of thinking influence national attitudes toward war and nuclear strategy. The article presents the distinct approaches of the United Kingdom, France, Germany, and the United States, highlighting how each nation’s specific historical experiences have shaped their nuclear policies and public opinions. The study underscores that multiple interacting forces—economic conditions, political systems, cultural shifts, and especially the narratives of historical experiences—collectively influence attitudes toward war and nuclear weapons. Despite a general aversion to war in the West since 1945, national variations persist due to these distinct experiences and mentalities. The article concludes that understanding these collective mentalities is crucial for analyzing international relations and predicting future shifts in attitudes toward warfare and nuclear armament.


Στρατηγικές Επιδιώξεις της Τουρκίας στην Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο

Φοίβος Κλόκκαρης

Η Τουρκία έθεσε ως στρατηγικό στόχο τον έλεγχο της Κύπρου, την οποία επιβουλεύεται ως ζωτικό χώρο επέκτασής της. Για την υλοποίηση του στόχου της και με τη συνδρομή της Βρετανίας συνέταξε από την δεκαετία του 1950 στρατηγική για «επανάκτηση» της Κύπρου, την οποία υλοποίησε σε μεγάλο βαθμό με την διχοτόμηση τού νησιού. Ουσιαστικά έχει θέσει την Κύπρο υπό την στρατηγική ομηρία της, με την διατήρηση ισχυρών τουρκικών δυνάμεων κατοχής. Η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου υποβοηθήθηκε και από στρατηγικά λάθη του Ελληνισμού, ο οποίος ακολούθησε την αναποτελεσματική στρατηγική του κατευνασμού. Σήμερα η Τουρκία συνεχίζει την επιθετική και επεκτατική πολιτική της σε βάρος της Κύπρου για να ολοκληρώσει τον στόχο της. Στην Ανατολική Μεσόγειο, με την προβολή της αεροναυτικής ισχύος της, επιδιώκει να αποκτήσει κυρίαρχο ρόλο. Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να ενισχύσει τη δυνατότητα αυτοάμυνας της και να αναθεωρήσει τη θέση της για λύση του Κυπριακού. Κύπρος και Ελλάδα είναι απαραίτητο να σφυρηλατήσουν αμυντική συμμαχία μεταξύ τους και να εγκαταλείψουν την πολιτική τού κατευνασμού.


Οι Βάσεις των Ανταγωνιστικών Εξοπλισμών Ελλάδας – Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, 1833-1866

Ιωάννης Νιούτσικος και Ιωάννης Μπόγρης

Η παρούσα μελέτη συνδυάζει τις πολιτικές, στρατιωτικές, οικονομικές, και διπλωματικές πτυχές της πολεμικής προπαρασκευής, προκειμένου να εντοπίσει τους παράγοντες που γέννησαν τους ανταγωνιστικούς εξοπλισμούς μεταξύ Ελλάδας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και για να καθορίσει τη συσχέτιση μεταξύ των ανταγωνιστικών εξοπλισμών και του ξεσπάσματος ενόπλων αντιπαραθέσεων ανάμεσα στα δύο κράτη κατά την περίοδο 1833-1866. Αναφορικά με τα εξοπλιστικά κίνητρα και με βάση το θεωρητικό πλαίσιο των Buzan και Ηerring, το άρθρο καταδεικνύει ότι οι εξοπλισμοί της Ελλάδας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας την εποχή αυτή οφείλονταν στο συνδυασμό των κινήτρων της τεχνολογικής επιταγής και της εσωτερικής πολιτικής. Η μελέτη επίσης αναδεικνύει τον ρόλο της αποτροπής και της διεθνούς παρέμβασης, ως ερμηνευτικούς παράγοντες της απουσίας ανοικτού πολέμου μεταξύ Ελλάδας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και ως παραγόντων που οδήγησαν στο ξέσπασμα ενόπλων αντιπαραθέσεων με τη μορφή αντάρτικων εξεγέρσεων κατά την υπό εξέταση περίοδο.


Χρηματοδότηση Εξοπλισμών στην Ελλάδα Παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, 1935–1940

Κωνσταντίνος Δ. Βλάσσης

Όταν μετά την άνοδο του αναθεωρητή Adolf Hitler στην γερμανική Καγκελαρία, ο ελληνικός πολιτικός κόσμος άρχισε να αντιλαμβάνεται την ανάγκη της κατά προτεραιότητα ενίσχυσης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, το μέγα πρόβλημα που υφίστατο ήταν αυτό της χρηματοδότησης. Το όλο ζήτημα έπρεπε να εξεταστεί στο πλαίσιο της γνωστής ανάγκης εξεύρεσης συναλλάγματος για αγορές υλικών από τις ξένες αγορές, όπως και της νωπής ακόμη πτώχευσης του 1932. Οι περιστάσεις απαιτούσαν την λήψη άμεσων αποφάσεων, όμως τόσο η δυσμενής διεθνώς οικονομική θέση της Ελλάδας, όπως και το ρευστό πολιτικό σκηνικό στο εσωτερικό της, δεν προσέφεραν αυτονόητα την αναγκαία ταχύτητα στις κινήσεις και λήψη αποφάσεων, τόσο σε επίπεδο κυβέρνησης, όσο και Επιτελείων.


O Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης ως Πρωτοπόρος Έλληνας Θεωρητικός της Διεξαγωγής του Πολέμου 

Γεώργιος Ράγκος

Ο Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης υπήρξε μια εξέχουσα προσωπικότητα των ελληνικών στρατιωτικών πραγμάτων του Μεσοπολέμου. Καταρτισμένος πάνω στις σύγχρονες εξελίξεις στην διεξαγωγή των πολεμικών επιχειρήσεων, από προσωπικό ενδιαφέρον και «μεράκι», προσπάθησε με το συγγραφικό του έργο να παρακινήσει το σώμα των Ελλήνων αξιωματικών, ιδιαίτερα των νέων, ν’ ασχοληθούν με τις νέες επιχειρησιακές και δογματικές δυνατότητες που προσέφερε η εισαγωγή σε χρήση των μηχανοκίνητων και τεθωρακισμένων μέσων. Μέσα από τα δύο κύρια συγγράμματά του, αλλά και πληθώρα στρατιωτικών κανονισμών, εγχειριδίων εκστρατείας, άρθρων στην Στρατιωτική Επιθεώρηση και υπηρεσιακών υπομνημάτων, επιδίωξε την προαγωγή της στρατιωτικής τέχνης στην Ελλάδα, διατυπώνοντας πρωτοποριακές απόψεις πάνω στα θέματα της μηχανοκίνησης των στρατιωτικών δυνάμεων, της χρήσης αρμάτων μάχης στο πεδίο της μάχης, αλλά ως συνεπής αξιωματικός του Πεζικού και σε θέματα οργάνωσης και διεξαγωγής του αγώνα σε επίπεδο απλού μαχητή. Ο πρόωρος και αδόκητος χαμός του στη διάρκεια της Κατοχής, στέρησε την μεταπολεμική Ελλάδα από τις πολύτιμες γνώσεις του, δημιουργώντας δυσαναπλήρωτο κενό.


Τεύχος 5 (7), Χειμώνας 2023

Τεύχος 6 (8), Χειμώνας 2024